วิจัย

ชื่อวิจัย : การพัฒนากระบวนการวิทยาศาสตร์พื้นฐานของเด็กปฐมวัยโดยการใช้รูปแบบกิจกรรม ศิลปะสร้างสรรค์เพื่อการเรียนรู้ 

ของ : ณัฐชุดา สาครเจริญ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร

            

     วิจัยนี้เป็นการส่งเสริมพัฒนาทักษะกระบวนการวิทยาศาสตร์ให้กับเด็กปฐมวัย และเป็นแนวทางให้ครูและผู้เกี่ยวข้องได้พัฒนารูปแบบในการจัดประสบการณ์ใหม่ๆให้กับเด็ก เพื่อส่งเสริมพัฒนาการเด็กให้เป็นไปตามจุดประสงค์ของการศึกษาและเกิดความหลากหลายในการจัดการศึกษามากขึ้น

นิยามศัพท์เฉพาะ

1.เด็กปฐมวัย คือ นักเรียนชายและหญิง อายุ 5-6ปี เรียนอยู่ชั้นอนุบาล 2 ภาคเรียนที่2/2547 โรงเรียนสามเสนนอก

2.การพัฒนาทักษะกระบวนการวิทยาศาสตร์พื้นฐาน คือ ระดับของการเปลี่ยนพฤติกรรมในการเรียนรู้ทักษะกระบวนการวิทยาศาสตร์ของเด็ก โดยการประเมินจากการสังเกต การจำแนก การวัด การสื่อสาร การหามิติสัมพันธ์ การลงความเห็น

3.รูปแบบกิจกรรม ศิลปะสร้างสรรค์เพื่อการเรียนรู้ คือ กิจกรรมการเรียนรู้ที่ใช้ศิลปะสร้างสรรค์เป็นสื่อในการสร้างสาระหรือสิ่งที่เรียนรู้ ความเข้าใจและมีความสุขกับการเรียน

ขั้นตอนการดำเนินกิจกรรม การจัดรูปแบบกิจกรรม ศิลปะสร้างสรรค์เพื่อการเรียนรู้ มี 4ขั้นตอน ดังนี้

1.ขั้นกระตุ้นการเรียนรู้ เป็นขั้นการจัดกิจกรรมจูงใจให้เด็กสนใจเรียนรู้สาระที่ต้องการ

2.ขั้นกรองสู่มโนทัศน์  เป็นขั้นกระตุ้นให้เด็กคิดเพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจในสาระที่เรียนให้มากยิ่งขึ้น

3.ขั้นนำสู่งานศิลปะ ขั้นของการนำความรู้ความเข้าใจหรือย้ำความรู้ความเข้าใจในเรื่องที่เรียนด้วยศิลปะ

4.ขั้นสรุปสาระที่เรียน ขั้นสุดท้ายของการเรียนรู้ที่เด็กจะสรุปสิ่งที่เรียนมาตามจุดประสงค์การสอน

กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชายและหญิง อายุ 5-6ปี เรียนอยู่ชั้นอนุบาล 2 โรงเรียนสามเสนนอก จำนวน 15 คน

ผลการวิจัย

คะแนนก่อนและหลังทำการทดลองมีความแตกต่างกัน เกณฑ์อยู่ในระดับที่ดีโดยเฉลี่ยสูงกว่าก่อนทดลอง

โดยลักษณะของกิจกรรมให้เด็กได้แสดงออกผ่านงานศิลปะ การสื่อสารความคิดความรู้สึกต่างๆ การสังเกตและการใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 การจำแนกความเหมือนและความต่างของภาพ การวัดจากสิ่งของจริงแล้วนำมาวาดรูปจากขนาดที่ได้เห็น การลงความเห็นเด็กจะนำความรู้เดิมกับความรู้ใหม่มาผนวกกัน และเด็กจะแลกเปลี่ยนประสบการณ์ซึ่งกันและกัน  ซึ่งเป็นลักษณะของการแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ ครูสามารถใช้วิธีการจัดรูปแบบศิลปะสร้างสรรค์เพื่อการเรียนรู้ในชั้นเรียนเพื่อส่งเสริมกระบวนการวิทยาศาสตร์ให้กับเด็กปฐมวัยได้

อ้างอิง : http://thesis.swu.ac.th/swuthesis/Ear_Chi_Ed/Natchuda_S.pdf

บันทึกการเรียน ครั้งที่ 15

บันทึกอนุทิน

วิชา การจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย

ครั้งที่  15 วันอังคาร 25  พฤศจิกายน 2557

เวลาเรียน  08.30 - 12.20 น.

     วันนี้ช่วงแรกอาจารย์เปิดประเด็นด้วยเรื่องแผนการสอนที่นักศึกษากำลังทำอยู่ว่าปัญหาเรื่องอะไรบ้าง เพื่อนๆแต่ละกลุ่มจะมีไม่ปัญหาที่ไม่เหมือนกัน ของกลุ่มดิฉันจะเป็นเรื่อง Mind Mapping ยังเขียนไม่ถูกต้อง และขั้นนำของแผนในแต่ละวัน หลังจากนั้นอาจารย์ก็ให้นักศึกษาส่งของเล่นวิทยาศาสตร์อีกครั้งเพื่อจัดหมวดหมู่ของเล่นแต่ละชนิดว่าอยู่หมวดใดบ้าง

ภาพตัวอย่างการนำเสนอของเล่นวิทยาศาสตร์

จากนั้นอาจารย์ให้นำเสนอโทรทัศน์ครูและวิจัย

โทรทัศน์ครู

- ไฟฟ้าและพันธุ์พืช

- การทดลองการละลายของสาร

- เสียงมาจากไหน

วิจัย

- กระบวนการส่งเสริมการแก้ปัญหาของเด็กปฐมวัยโดยใช้กิจกรรมวิทยาศาสตร์ตามแนวคิดคอนสตรัคติวิสต์ 

- การพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัยโดยใช้กิจกรรมการเรียนแบบต่อภาพ

- ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เรื่องสีจากธรรมชาติที่มีต่อทักษะพื้นฐานวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัย 

กิจกรรม : การทำไอติมหวานเย็น

อุปกรณ์

1. น้ำแดงเฮลซ์บลูบอย

2. น้ำเปล่า

3. ถุงใส

4. หนังยาง

5. เกลือเม็ด

6.น้ำแข็ง

7. หม้อ

8. กะละมัง

9. กรวย

10. ที่ตักแกง

อุปกรณ์

ขั้นตอนการทำ

1. นำน้ำแดงผสมกับน้ำเปล่า แล้วตักน้ำใส่ลงในถุง

2. มัดถุงให้แน่นนำไปใส่ไว้ในหม้อ

3. ใส่น้ำแข็งและเกลือเม็ดลงในหม้อแล้วเขย่าไป-มา

ภาพการทดลอง

 ข้างซ้ายก่อนเขย่ากับข้างขวาเมื่อเขย่าแล้ว

การนำไปประยุกต์ใช้

     นำกิจกรรมไปสอนเด็กได้เรื่องของเหลวเปลี่ยนสถานะเป็นของแข็ง ให้เด็กได้ประสบการณ์โดยตรงจากการลงมือปฏิบัติ ทำให้เด็กเกิดการเรียนรู้ทักษะด้านต่างๆ

ประเมินตนเอง

     เข้าเรียนตรงเวลา ตั้งใจนำเสนองานและจดบันทึกระหว่างเรียน มีส่วนร่วมในการทำกิจกรรม

ประเมินเพื่อน

     เตรียมสื่อมานำเสนอ มีความพร้อมในการนำเสนอวิจัยและโทรทัศน์ครู แสดงความคิดเห็นร่วมกัน มีส่วนร่วมในการทำกิจกรรม

ประเมินอาจารย์

     วันนี้อาจารย์ใช้คำถามปลายเปิดกระตุ้นให้นักศึกษาได้คิดได้หาคำตอบ มีกิจกรรมระหว่างการสอน ทำให้นักศึกษามีความสนใจสนุกกับการทำกิจกรรม อาจารย์อธิบายต่อยอดให้เข้าใจมากยิ่งขึ้น

โทรทัศน์ครู

สรุปโทรทัศน์ครู

ชื่อวิดีโอ : สื่อแสงแสนสนุก ตอนที่1

โดย : อาจารย์เฉลิมชัย วัดเข้าหลาม โรงเรียนราชวินิต

       แสงมีเรื่องย่อยหลายเรื่อง  คือ

- เรื่องของแสง

- สมบัติของแสง

- การสะท้อนของแสง

- ตัวกลางของแสง

- การหักเหของแสง

- การเปลี่ยนรูปพลังงานของแสงไปเป็นรูปอื่นๆ

       การเรียนการสอน

       ก่อนจะสอนครูให้เด็กดูหน้าตัวเองที่กล่อง  กล่องจะมีกระจกติดอยู่  ข้างในกล่องจะมีหัวกะโหลก  พอเด็กส่องจะเห็นหน้าตัวเองแต่เมื่อครูเปิดไฟ  ก็จะทำให้เด็กเห็นหัวกะโหลก  จึงทำให้เด็กๆสนใจ  แล้วครูก็จะสามารถสอนเข้าเนื้อหาได้ง่าย

      

 เรื่องสมบัติของแสง

1.  แสงเดินทางเป็นเส้นตรง

2.  แสงสะท้อนทุกทิศทุกทาง

      

 การทดลองเรื่องของแสงเดินทางเป็นเส้นตรง

       นำฟิวเจอร์บอร์ดมาเจาะรู  แล้วเรียงเป็นเส้นตรงไปจนถึงเทียน  จากนั้นลอดเส้นด้ายให้ทะลุกันทุกแผ่น  เพื่อให้นักเรียนได้พิสูจน์การเดินทางของแสงเด็กจะเห็นเปลวเทียน  แต่เมื่อขยับฟิวเจอร์บอร์ดไม่ให้ตรงกัน  เด็กก็จะไม่เห็นเปลวเทียน

      

 การทดลองการสะท้อนของแสง

       นำกล่องเจาะรูแล้วให้เด็กส่องดู  ข้างในใส่ไฟฉายที่ไม่ได้เปิดไฟไว้  ทำให้เด็กมองไม่เห็นอะไร  แต่ถ้าเปิดไฟไว้จะมองเห็นไฟฉายที่อยู่ด้านใน  เพราะแสงจะสะท้อนกับวัตถุมาสู่ตา  จึงทำให้เรามองเห็นของที่อยู่ด้านในกล่อง

     

  หลังจากการทดลองเสร็จให้นักเรียนทำข้อสอบ  เพื่อทดสอบความรู้ในเรื่องที่เรียนเพื่อที่จะเรียนรู้ในเรื่องต่อไป

บันทึกการเรียน ครั้งที่ 14

บันทึกอนุทิน

วิชา การจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย

ครั้งที่  14 วันพุธ 19  พฤศจิกายน 2557

เวลาเรียน  08.30 - 12.20 น.

     วันนี้อาจารย์ให้นำเสนอวิจัยและโทรทัศน์ครู ว่าส่งเสริมหรือแก้ไขด้วยวิธีใด มีขั้นตอนอย่างไรบ้าง ใช้แผนการจัดประสบการณ์แบบไหน เมื่อเพื่อนๆนำเสนอเสร็จอาจารย์สอนขั้่นตอนวิธีทำขนมวาฟเฟิล

กิจกรรมการทำขนมวาฟเฟิล

1. ก่อนจะเริ่มทำอาจารย์อธิบายขั้นตอนการทำก่อนจะให้นักศึกษาปฏิบัติ

                      

2. อาจารย์เตรียมอุปกรณ์การทำวาฟเฟิล ดังนี้

- แป้งวาฟเฟิลสำเร็จรูป

- ไข่ไก่

- น้ำ

- นม

- เนย

- ชีส

- ถ้วย

- แก้วน้ำ

- ที่ตัก ที่ตวง ที่ตีแป้ง แปรงทาเนย

- เครื่องทำวาฟเฟิล

3. แบ่งกลุ่มนักศึกษาออกเป็น 4 กลุ่มเท่าๆกัน แล้วอาจารย์แจกอุปกรณ์และส่วนผสมให้แต่ละกลุ่ม

4. เทนมลงในแป้งวาฟเฟิล จากนั้นก็ตีให้เข้ากัน

5. จากนั้นใส่ไข่ไก่ 1 ฟอง แล้วเติมน้ำลงไปนิดนึง

6. จากนั้นก็ใส่ชีส แล้วตีให้เข้ากันจนเป็นเนื้อเดียวกัน

7. นำแป้งที่ตีเข้ากันแล้ว ตักใส่ลงในถ้วย

  

                       

 

8. จากนั้นทาเนยลงในเตาอบวาฟเฟิล ซักพักก็เทแป้งที่อยู่ในถ้วยลงในเตาอบ

                        

 

9. ทิ้งไว้ซักพักทาเนยแล้วพลิกวาฟเฟิลอีกด้านหนึ่งขึ้น

                         

 

10. เมื่อวาฟเฟิลสุกแล้วก็นำใส่จานเตรียมรับประทานได้

                     

                                                       

การนำความรู้ไปประยุกต์ใช้

     สามารถนำไปใช้สอนเด็กปฐมวัยได้โดยมีคุณครูคอยช่วยเหลือ เด็กมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมได้ลงมือปฏิบัติจริงโดยใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 ในการเรียนรู้ สามารถนำไปประกอบอาชีพเสริมได้

ประเมินตนเอง

     เข้าเรียนตรงเวลา ตั้งใจฟังอาจารย์อธิบาย ลงมือปฏิบัติและมีส่วนร่วมกับเพื่อนในการทำงาน

ประเมินเพื่อน

     วันนี้เพื่อนๆเสียงดังนิดหน่อยอาจารย์เตือนก็เงียบลง ตั้งใจฟังอาจารย์และร่วมทำกิจกรรมในชั้นเรียนเป็นอย่างดี มีความสนุกสนานในการทำกิจกรรม เพื่อนๆมีความสุขห้องเรียนไม่ตึงเครียด

ประเมินอาจารย์

     วันนี้อาจารย์เตรียมการสอนมาเป็นอย่างดี สอนสนุกนักศึกษาตั้งใจฟัง อาจารย์อธิบายให้นักศึกษาเข้าใจอย่างละเอียดก่อนลงมือปฏิบัติกิจกรรม ให้คำแนะนำกับนักศึกษาดีมาก